Claes Claesz. Hofje

Claes Claesz. Hofje aan de 1ste Egelantiersdwarsstraat

Het Claes Claesz. hofje is een aaneenschakeling van twee voormalige hofjes, aangevuld met in de twintigste eeuw nieuw aangekochte binnenruimten. De basis vormt het Anslo's hofje, dat gesticht werd door de rijke lakenkoper Claes Claesz. en zijn echtgenote Griet Jans via hun op 30 maart 1616 opgemaakte testament. Er werden in totaal vijf huisjes op het grondstuk getimmerd, die via een gang te bereiken waren. Twee van de vijf werden verhuurd. Door twee vrouwen op een kamer te leggen vonden er toch nog een twaalftal dames een plek. Volgens de stichtingsakte was het niet verboden manslui te plaatsen, maar dat gaf al snel problemen zodat dat afgeschaft werd. De bewoners waren behoeftig met een voorkeur voor doopsgezinden uit de Waterlandse gemeente, die bij 't Lam vergaderden.

In 1632 overleed Claes Claesz. en in 1638 zijn weduwe. De vijf erfgenamen moesten het hofje ongedeerd en onverdeeld laten en tevens het beheer op zich nemen. Dat blijft generaties lang intact, ook al verdwijnt de naam Anslo uit de lijst van regenten. In de vrouwelijke lijn komen een aantal leden van de familie Van der Vliet als regenten voor.

De naam Anslo duikt pas in 1626 onder een testament op. Er is veel gespeculeerd over deze zelfverkozen naam, die dezelfde is als de toenmalige naam voor de stad Oslo. Als lakenkoper heeft Claes Claesz. echter geen bewijsbare verbinding met deze stad gehad en zal de naam vrij verzonnen zijn. Door aankopen in de achttiende en negentiende eeuw werd het hofje steeds verder uitgebreid en reikte van de Egelantiersstraat tot de Tuinstraat. De toegang was nog steeds door een gang vanuit de Eerste Egelantiersdwarsstraat. De eerste huisjes werden in 1834 herbouwd. Het beheer van het hofje liep prima, omdat er nooit gebrek aan kapitaal was. Toch werd het onderhoud steeds duurder en ook het eeuwige vocht speelde de bewoners parten en zelfs voor de woonnormen van eind negentiende eeuw waren de huisjes minder geschikt geworden. Daarom besloot het bestuur de bewoonsters elders onder te brengen en het hofje te ontruimen. Na 1945 werd het niet meer bewoond.

Op initiatief van Geurt Brinkgreve van stichting Diogenes is het hofje rond 1969 nieuw leven ingeblazen, waarvoor een stichting werd opgericht. Door het aanpalende Zwaardvegershofje erbij te trekken telt het Anslo's hofje onder de nieuwe naam Claes Claesz. hofje weer mee.