Pier 10, voormalig Kantoor West-Frieslandlijn (1932)

Pier 10, De Ruyterkade 50A (steiger 10) was voorheen een kantoor van de West-Frieslandlijn.

In het begin van deze eeuw was Amsterdam, als gevolg van de aanleg van het Noordzeekanaal en het nog jonge Oostelijk havengebied, wederom een drukke havenstad. De grote rederijen concentreerden zich rond de Oostelijke Handelskade. Aan de De Ruyterkade, direct achter het Centraal Station, vestigden zich de kleinere reders die zich vooral toelegden op het vervoer van passagiers naar plaatsen in de omgeving van Amsterdam.

Er werd een reeks van 18 steigers aangelegd waar de schepen van deze maatschappijen konden af- en aanmeren. Hierop verrezen verschillende kleine kantoren in de meest uiteenlopende architectuurstijlen. Het walkantoor op steiger nummer 10 werd in 1932 in opdracht van de directie van de West-Frieslandlijn gebouwd door de veelzijdige architect J. de Meijer.

Het kantoorgebouwtje met afmetingen van 6,65 bij 15,70 meter moest werkruimte bieden aan acht tot maximaal twaalf personeelsleden. Naast een keukentje, Wc’s, berghok en een stookhok voor de centrale verwarming was er ruimte voor directie, douaneloods annex archief, expeditie, kantoor en boekhouding. De halfrond uitgebouwde glaspui aan de zijde van het water lag besloten in de wens van de directie om het gehele IJ van oost naar west onbelemmerd te kunnen overzien. Anders dan het uiterlijk doet vermoeden is het kantoor niet opgetrokken in beton, maar in baksteen, bepleisterd en geschuurd in portlandcement en daarna wit geschilderd. De ijzeren ramen waren uitgevoerd in smaragdgroen. Bovenin de schoorsteen was oorspronkelijk een scheepslantaarn aangebracht. Ook is nog ernstig overwogen om een periscoop aan te brengen om vanuit de directiekamer de steiger aan de landzijde te kunnen overzien, maar dit plan is door de hoge kosten achterwege gebleven.

Het bescheiden gebouw is een goed voorbeeld van de architectuur van het Nieuwe Bouwen, ook wel aangeduid als Nieuwe Zakelijkheid, in Amsterdam. De steiger - kort voor de bouw van het kantoor aangelegd - bestaat uit een op betonnen palen staande dito bak, van buiten afgewerkt met basaltkeien, van binnen gevuld met zand, waarover de bestrating. Op de bodem van die bak werden de muren gefundeerd. In het voormalige walkantoor is sinds enkele jaren een restaurant gevestigd. Het gebouwtje behoort tot de rijksmonumenten.

Bron: bureau Monumenten & Archeologie, gemeente Amsterdam.